T-Newspaper

Сіз turkystan.kz порталының T-Newspaper айдарын оқып отырсыз: Түркістан халықаралық саяси апталығында жарық көрген мақалалар мұрағаты

Түтінге тұншыққан қалалар Түтінге тұншыққан қалалар

Бүгінде әлем елдерінің 81 пайыздан ас­тамы Дүниежүзілік денсаулық сақ­тау ұйымының ауа сапасы бойынша алғашқы арал­ық мақсатқа (35 мкг/м³) қол жеткізген. Тек 14 пайызы ғана ең қатаң ұсынылған стан­­­­дарт­тарға (10 мкг/м³) сай келеді екен. Яғни, әлем халқының едәуір бөлігі әлі де ауа лас­тануы­нан зардап шегіп отыр деген сөз.

Трамп Гренландияға көз тікті...
191
Трамп Гренландияға көз тікті...

Климаттың өзгеруі Гренландияның экономика­лық және саяси жағдайына да әсер етеді. Дегенмен басқа елдер одан пайда көріп қалуға ұмтылуы да таң­ғаларлық жайт емес. Мұздың еруі жаңа теңіз жолдарының ашылуына ықпал етіп, Солтүстік теңіз жолы мен Трансарктикалық бағытты одан әрі дамытады.

Сұлтанәлі Балғабаев: Дүниежүзі қазақтары қауымдастығын мен тіркетіп едім
193
Сұлтанәлі Балғабаев: Дүниежүзі қазақтары қауымдастығын мен тіркетіп едім

Белгілі жазушы, драматург Сұлтанәлі Балғабаев – пьесалары қазақ театрларында ең көп қойылған авторлардың бірі. Қоғамдық процестерге нарау қарамайтын, әсіресе, руханият әлеміндегі түрлі жайттарға уақытында үн қатып жүретін сергек ойлы жазушымен сұхбатымыз өмірі мен шығармашылығы жайында өрбіді.

Дулати – қазақ хандығын тұңғыш зерттеген ғалым Дулати – қазақ хандығын тұңғыш зерттеген ғалым

Кезінде Әлкей Марғұланның Мұхаммед Хай­дар Дулатиды «Қазақтың тұңғыш тарих­шысы» деп бағалап, арнайы мақала жазуы бекер болмаса керек. Сондықтан Мұхаммед Хай­дар Дулатидың Қазақ хандығының ал­ғаш­қы кезеңдерін қалай зерттеп, материал­дарды қалай қолданғанына назар аударуымз қажет.

Ат баптаған Ақмарал
979
Ат баптаған Ақмарал

"Біле білсеңіз, жылқы адамға адал әрі ақылды жануар ғой. Оны біраз уақыт баптап-баққаннан кейін жақсы көрмеу мүмкін емес. Жылқыны қа­лай жақсы көретінімді сөзбен айтып түсін­діре алмаймын".

«Солақайлар» және қазақтың жаңа поэзиясы
642
«Солақайлар» және қазақтың жаңа поэзиясы

Бұл айдар жаңа заман қазақ поэзиясы туралы сыр шертеді. Шын поэзияны талдау қашан да қиын. Асыл сөздің, күрделі де күңгірт өнердің қабаты да сан қырлы. Бірдеңе туралы бірдеңе айтқандай боласың, кейде. Біз белгілі бір авторлар мен олардың айналасындағы көзқарастарды шамалап айта аламыз, ол бірақ сол автор мен эстетикалық таным тұрғысынан біріккендердің шығармашылығын танып-білуге жеткіліксіз болары сөзсіз, біздікі – ишарат, барлау жасау, қолдан келгенше олардың жаңашылдығының сырына үңілу ғана болмақ.

Ақылдың аламаны
449
Ақылдың аламаны

Осы айда Қытай да жасанды интеллектті да­мытуға 1 триллион юань (шамамен 138 миллиард АҚШ доллары) бөлетінін жариялады. Бұл шешім АҚШ-тың Stargate жобасына жауап ретінде қабыл­данды. Алайда Қытай жасанды интеллектке бұдан бұрын да ірі инвестициялар салып, 2016-2020 жыл­дар аралығындағы 30 миллиард доллар қаржы құй­ған.

Креативті индустрияны қалай дамытамыз? Креативті индустрияны қалай дамытамыз?

Креативті индустрия жаңа экономикалық секторға айналды. Біздің елге де бұл саланы дамытуға маңыз беріп, адами капиталдың арқасында қаржы табуды игеруіміз керек.

Махамбеттану және Қажым Жұмалиев Махамбеттану және Қажым Жұмалиев

Қажым Жұмалиев шығармашылығын зерт­теудегі соңғы жылдар нәтижесі ғалым­ның жеке архивінде кеңестік идеология жа­риялауға мүмкіндік бермеген мол мате­риалдар сақталып келгенін көрсетіп отыр. Бұл материалдардың құндылығы қазақ әдебиетінің байлығын еселей түсері анық. Бірнеше папка – Махамбет шығармашылығы туралы жазбалары.

Екінші ұрпақ тотемі Екінші ұрпақ тотемі

(Сұлтан Раевтың «Көкжал» хикаяты хақында)

Шаттық Батан: Суреті жоқ үй – жұпыны
424
Шаттық Батан: Суреті жоқ үй – жұпыны

Жазушылар кітабы жоқ үйден жүдеу дүние жоқ деп жатады ғой. Мен кітаптың қатарына суретті қо­сар ем. Суреті жоқ үй – жұпыны. Сурет десе, әйтеуір көр-жерді емес, оның асы­лын таңдап, талғап алу керек. Біздегілер ата-әжесінің суретін салдыруды ғана ойлайды. Ол дегеніміз ақындарға атасын мақтатып ода жаздырған секілді арзан дүние.

Мұхтар мұнарасы
748
Мұхтар мұнарасы

Қазақ руханияты қос бәйтерегінен – Қазақстанның халық жазушысы, Мемлекеттік сыйлықтың иегері Мұхтар Мағауин мен абайтанушы ғалым, филология ғылымдарының докторы, профессор Мекемтас Мырзахметұлынан айырылды. Ұлтының мұңын мұңдап, жоғын түгендеген, көркемсөз бен көсемсөздің, көрегендік пен кемелдіктің, тынымсыз еңбек пен қажымас қайсарлықтың ерен үлгісіне айналған, алыптар шоғырының көсегелі көшін толықтырған, шын мәнінде, Толық Адамға сай ғұмыр сүрген екі арыс қайтпас сапарға аттанды. Шектеулі берілген ғұмыр-дарияның әр тамшысын зая кетірмей, шөліркеген жүректерге нәр тамызған Сіздердей сахип жандарды келешек ұрпақ еш уақыт ұмытпақ емес.

Ғылым сақабасы
641
Ғылым сақабасы

Қазақ руханияты қос бәйтерегінен – Қазақстанның халық жазушысы, Мемлекеттік сыйлықтың иегері Мұхтар Мағауин мен абайтанушы ғалым, филология ғылымдарының докторы, профессор Мекемтас Мырзахметұлынан айырылды. Ұлтының мұңын мұңдап, жоғын түгендеген, көркемсөз бен көсемсөздің, көрегендік пен кемелдіктің, тынымсыз еңбек пен қажымас қайсарлықтың ерен үлгісіне айналған, алыптар шоғырының көсегелі көшін толықтырған, шын мәнінде, Толық Адамға сай ғұмыр сүрген екі арыс қайтпас сапарға аттанды. Шектеулі берілген ғұмыр-дарияның әр тамшысын зая кетірмей, шөліркеген жүректерге нәр тамызған Сіздердей сахип жандарды келешек ұрпақ еш уақыт ұмытпақ емес.

Эмиль Чоран. Беккет
681
Эмиль Чоран. Беккет

Сэмюэл Беккет (Samuel Barclay Becket – 1906-1989) – ирландиялық әйгілі жазушы, ақын, драматург.

Жас әдебиетшіге хат
1250
Жас әдебиетшіге хат

Қаламгер болуды армандаған адамның ең жақын досы – кітап. Әсіресе, жастық шақ­­та, бала кезде оқыған кітап шұғыласы са­наға басылған таңбадай алауын өмір бойы шашады. Бірақ өзіңізге ең қажетті кі­тапты табу өте қиын. Кітап – үйретуші, ең ұлы ұстаз, сондай-ақ күйретуші де.

Жарық пен сызық
858
Жарық пен сызық

(Хан Каңның Нобель мінберінде оқыған лекциясы)

Сен неткен жұмбақ едің, келер ұрпақ?!
555
Сен неткен жұмбақ едің, келер ұрпақ?!

«В» ұрпақ деген кімдер, олардың ерекшелігі қандай?

Марат Қаскеев: Теміржолда темірдей тәртіп болуы керек Марат Қаскеев: Теміржолда темірдей тәртіп болуы керек

Жалпы, жолшы мамандығы – жолдарды жоб­алау, салу, жөндеу және қызмет көрсету саласына қатысты инженерлік мамандық. Бұл мамандық көлік инфрақұрылымын дамытуда маңызды рөл атқарады, себебі ол халық пен оған қажетті тауар түрлерінің қауіп­сіз әрі тиімді тасымалдануын қамта­ма­сыз етеді.

Секен Тұрысбек: «Домбыра күнін» мамыр айында өткізу керек
660
Секен Тұрысбек: «Домбыра күнін» мамыр айында өткізу керек

Күй деген киелі өнер. Ол жайдан-жай шық­пайды. Өнердің қасиеті де, қасіреті де бар. Қазақ «Күйінгеннен күй шығады» демей ме? Тарихқа қарасақ, талай күйлердің тууы­на өмірде көрген қиындықтар себеп болға­ны­на көзіміз жетеді.

Кедейлік шегі қай жерде?
580
Кедейлік шегі қай жерде?

Дүниежүзілік банктің мәліметіне сәй­кес, Қазақстан кейінгі 20 жылда кедейлікті азай­­туда айтарлықтай жетістіктерге қол жет­кізген. 2006-2021 жылдар аралығында елдің эконо­микасы жылына орта есеппен 4,7 пайыздық тұрақты өсім көрсетіпті.

«Шанхайдан» «Оскарға» дейін...
1004
«Шанхайдан» «Оскарға» дейін...

Биыл көрерменге ұсынылған отандық фильмдердің ішіндегі үздіктері

Қасіретті қаңтар оқиғасының астарын ашқан кітап
1075
Қасіретті қаңтар оқиғасының астарын ашқан кітап

Онда  қаламгердің әріптестері еліміздің басынан өткен қасіретті шақтың аталған туындыда қалай ашылғаны жайында сөйледі.